Darmowe zdjęcia czy fotografie z płatnych banków zdjęć? Istnieje wiele baz z darmowymi zdjęciami oraz stron oferujących materiały na licencji Creative Commons (CC). Warto jednak pamiętać, że korzystając ze zdjęć należących do domeny publicznej lub innych teoretycznie bezpłatnych grafik czy fotografii zazwyczaj obowiązują nas pewne ograniczenia. W wielu wypadkach konieczne jest tzw. uznanie autorstwa, czyli podanie informacji o autorze fotografii bądź dodanie linku do źródła. Często w darmowych materiałach nie wolno nam dokonywać żadnych zmian. Te ograniczenia nie są dotkliwe, jeśli zdjęcia wykorzystujemy wyłącznie w celach ilustracyjnych – np. jako ilustrację do artykułu. Jednak, jeśli chcemy fotografię wykorzystać komercyjnie, np. do stworzenia plakatu reklamowego, sytuacja się komplikuje.
Za darmo znaczy gorzej?
Zdjęcia znalezione w jednej z „darmowych” baz i oznaczone sygnaturą CC0 – bez konieczności uznania autorstwa – mogą okazać się zbyt niskiej jakości. W przypadku ich zastosowania nigdy nie mamy całkowitej pewności, że otrzymaliśmy materiały oryginalne. Wykorzystując zdjęcia na licencji CC należy upewnić się, że stosujemy je zgodnie z zasadami określonymi przez twórcę. Dotyczy to także fragmentów fotografii – do nich również stosuje się zasada przypisania autorstwa.
Sprawdzaj treść licencji
Korzystanie z zakupionych zdjęć np. do projektu kalendarza umożliwia ich retuszowanie lub edycję zgodnie z upodobaniami, szczególnie jeśli potrzebujemy tylko wybranego elementu konkretnego zdjęcia. Wykorzystanie obrazu CC jest bardzo ograniczone i bardzo rzadko można dowolnie zmienić lub wyretuszować dowolną część fotografii. Zakup zdjęcia na licencji komercyjnej jest szczególnie ważny, jeśli projekt, do którego stworzenia zostanie wykorzystane, chcemy sprzedać. We wszystkich bazach stockowych, jeśli planujemy sprzedaż projektu ze zdjęciem – np. nadrukowanym na koszulkach – można bardzo łatwo uzyskać rozszerzoną licencję, która to umożliwia. Nie musimy się wówczas martwić o prawa autorskie. W przypadku projektów komercyjnych zyskujemy pewność, że sytuacja prawna danego zdjęcia jest przejrzysta.
Kiedy uznanie autorstwa?
Creative Commons wymaga od użytkowników bezpłatnych zdjęć linkowania, uzyskania zgody na użycie, uznania autorstwa. W przypadku baz stock rejestrujemy się na stronie, wybieramy zdjęcie, płacimy i pobieramy. Nie ma obowiązku podawania autora, wyszukiwanie jest szybkie, a zdjęcia wysokiej jakości. Zazwyczaj każdy obraz z bazy stock ma standardową licencję, która umożliwia edycję, retusz i wykorzystanie fotografii do celów komercyjnych przykładowo dla klienta który chce wykonać jakieś niebanalne teczki ofertowe – nie musimy się obawiać, że któregoś dnia zgłosi się do nas autor zdjęcia, żądając rekompensaty za bezprawne wykorzystanie stworzonej przez niego fotografii.
Jak działają bazy stock?
Zazwyczaj mamy dwie możliwości – zakup pojedynczej fotografii lub wykupienie subskrypcji miesięcznej bądź rocznej, która daje nam dostęp do określonej liczby zasobów. Nie ma problemu z dokonaniem płatności przez internet – np. system PayPal. Zanim zdecydujemy się na skorzystanie z konkretnego „stocka” , warto zapoznać się z ofertami najpopularniejszych baz zdjęć, sposobami ich działania i wszystkimi dostępnymi usługami. Co ważne, nie we wszystkich bankach zdjęć autorzy całkowicie rezygnują ze swoich praw. W niektórych przypadkach należy bardzo uważnie wczytać się w treść licencji. Dotyczy to zwłaszcza wizerunków znanych budynków. Np. zdjęcia wieży Eiffla nie wykorzystamy komercyjnie, jeśli nie wykupimy go na odpowiednich zasadach. Chyba, że budowla będzie jedynie elementem szerokiego ujęcia – wówczas zadziała tzw. „wolność panoramy”. W innym wypadku zdjęcie musi być opatrzone zgodą na wykorzystanie wizerunku budowli.
Najlepsze banki zdjęć
Przedstawiamy nasz subiektywny wybór.
1. Fotolia – przede wszystkim bank zdjęć wysokiej jakości. Znajdziemy tu również grafiki wektorowe, ilustracje oraz klipy wideo, które można wykorzystywać w celach komercyjnych i kreatywnych projektach – reklamach, broszurach, prezentacjach, na stronach internetowych. Walutą obowiązującą na Fotolii są tzw. kredyty. Za odpowiednią ilość kredytów zakupimy zdjęcia w wybranej jakości. Można również zdecydować się na subskrypcję. Miesięczna subskrypcja to koszt 75 zł i możliwość pobrania 5 zdjęć w rozdzielczości XXL (lub większej ilości fotografii w mniejszych rozmiarach).
2. Freepik – mnóstwo materiałów, które możemy pobrać albo za darmo (z uznaniem autorstwa) albo na licencji premium, w ramach której otrzymujemy możliwość pobierania materiałów bez limitu. Znajdziemy tu przede wszystkim grafiki wektorowe, a także sporo mockupów, które na pewno przydadzą się każdemu profesjonalnemu grafikowi do prezentowania projektów.
3. ShutterStock – weteran wśród banków zdjęć. Szczególną uwagę zwraca przede wszystkim jakością materiałów. Fotografowie chcący współpracować z bazą muszą przejść pomyślnie proces weryfikacji, wysyłając zdjęcia próbne i wypełniając specjalny formularz. Dzięki temu użytkownicy mają gwarancję, że otrzymują zdjęcia najwyższej jakości.
4. Dreamstime – dziesiątki milionów zdjęć, które można pobrać już za niecałą złotówkę. Znajdziemy tu również materiały wideo, a także materiały audio i efekty dźwiękowe. Dreamstime proponuje także spory wybór fotografii z domeny publicznej.
5. Pexels – jedna z największych baz zdjęć dostępnych całkowicie za darmo, z możliwością wykorzystania komercyjnego bez konieczności uznania autorstwa.
